فرآیند لِیزی مینتینگ(lazy minting) چیست؟

میدانید که افزودن داده به بلاکچین رایگان نیست. بنابراین به منظور پرداخت هزینه «انرژی محاسباتی» مورد نیاز برای نوشتن و تأیید داده‌های خود، باید هزینه پرداخت کنید. این موضوع به طور خاص مورد توجه سازندگان NFT است، چراکه کارمزد بالای شبکه (مخصوصاً شبکه اتریوم) می‌تواند بعضی افراد را از خلق NFT منصرف کند. هزینه‌های خلق NFT، به‌ویژه برای افرادی که برای اولین بار قصد ساختن NFT دارند، ممکن است نگران‌کننده باشد، چونکه مطمئن نیستند که آیا کسی حاضر است کار آن‌ها را خریداری کند یا خیر. با وجود این با استفاده از چند تکنیک پیشرفته، می‌توان هزینه ضرب کردن (minting) یک NFT را، تا لحظه فروش آن به اولین خریدار، به تعویق انداخت. به این تکنیک «lazy minting» یا «مینتینگ تنبل» گفته می‌شود. ساخت NFT رایگان یکی از مهم‌ترین مشکلات تازه‌واردان به دنیای NFTها را حل می‌کند.

lazy minting چیست؟

همانطور که میدانید،هر تراکنش در شبکه اتریوم مستلزم پرداخت هزینه‌ای است که به عنوان «گس» شناخته می‌شود. ایجاد یک NFT به منزله ارسال تراکنش به شبکه است و بنابراین نیاز به پرداخت کارمزد گس دارد. با وجود اینکه کارمزد گس یکی از ویژگی های مهم اتریوم است، هزینه بالای آن می‌تواند افراد را از ایجاد NFT منصرف کند. مخصوصاً افرادی که تازه وارد فضای NFT می‌شوند، ممکن است نخواهند قبل از اینکه از به فروش رفتن اثرشان اطمینان حاصل کنند، پول زیادی را سرمایه‌گذاری کنند. کارمزد ضرب کردن NFT در هر پلتفرمی، در زمان نگارش مقاله، از ۲ دلار در یک روز آرام تا ۳۲ دلار در روز‌های شلوغ متغیر است. اگر هنرمندی بخواهد فقط ده NFT در ماه خلق کند، به طور متوسط باید حدود ۱۰۰ دلار در ماه هزینه بپردازد.

با وجود این با استفاده از چند تکنیک پیشرفته، می‌توان هزینه ضرب کردن (minting) یک NFT را، تا لحظه فروش آن به اولین خریدار، به تعویق انداخت. گس فی تراکنشی که NFT را ضرب می‌کند با گس فی تراکنشی که آن را به خریدار منتقل می‌کند، جمع می‌شود و خریدار هردوی آن‌ها را پرداخت می‌کند. به این ترتیب پدیدآورنده NFT ملزم به پرداخت هزینه برای ضرب کردن آن نیست. ضرب کردن یا مینتینگ، درست در لحظه خرید، اغلب «lazy minting» یا «مینتینگ تنبل» نامیده می‌شود.

فروشنده تصور می‌کند که کار خود را به صورت رایگان در بلاکچین قرار داده، در حالی که در واقعیت، پلتفرم نمایشی از NFT را در پایگاه داده خود ایجاد می‌کند و آن را به صورت «فهرست‌شده» نمایش می‌دهد. اگر خریداری روی «خرید» کلیک کرد، پلتفرم NFT را با آدرس فروشنده ایجاد می‌کند، آن را به آدرس خریدار منتقل می‌کند و مبلغی معادل قیمت NFT را از والت خریدار به فروشنده منتقل می‌کند. در این روند تمام هزینه‌ها را خریدار می‌پردازد. فروشنده یا پلتفرم هم می‌تواند برای جبران هزینه‌های اضافه‌ای که خریدار متحمل شده، قیمت نهایی فروش خود تغییر دهد. اگر هم خریداری برای NFT پیدا نشد چه؟ مشکلی نیست چون فروشنده هزینه اولیه‌ای پرداخت نکرده است.

روش lazy minting توسط بازارهایی مانند OpenSea برای کاهش موانع ورود سازندگان NFT و فراهم کردن امکان خلق NFT، بدون پرداخت هزینه اولیه، مورد استفاده قرار گرفته است. OpenSea در اواخر سال ۲۰۲۰ منتینگ تنبل را معرفی کرد از آن زمان سایر پلتفرم‌های ایجاد NFT مانند Rarible نیز پشتیبانی از این ویژگی را اضافه کرده‌اند.

کارکرد lazy Minting

تا زمانی که فقط خواننده داده‌های موجود روی بلاکچین هستید، نیاز نیست هزینه‌ای پرداخت کنید. اما به محض اینکه تصمیم بگیرید داده‌ای را بنویسید یا ویرایش کنید، ملزم به پرداخت گس فی هستید. در مورد NFTها، انتشار آن‌ها روی بلاک‌چین (یا به اصطلاح ضرب کردن یا minting آن‌ها) می‌تواند پرهزینه باشد. فرآیند ساخت و فروش NFTها گام‌های زیر را شامل می‌شود:

1)یک قرارداد هوشمند ایجاد کنید که ساخت توکن NFT شما را تسهیل کند (برای انتشار قرارداد باید گس فی بپردازید).

2)با استفاده از این قرارداد NFT خود را روی بلاک چین قرار دهید (نیازمند پرداخت گس فی است).

3)از کسی بخواهید NFT شما را بخرد و آن را به آدرس بلاکچین خود منتقل کند (گس فی!).

در صورتی که فروشنده معتبر NFT نباشید و شما را در دنیای NFTها نشناسند، فرآیند ایجاد NFT می‌تواند خطرناک باشد. شما ناچارید هزینه‌ای بپردازید و در قراردادِ مادرِ پلتفرمی که برای ضرب NFT از آن استفاده می‌کنید ثبت نام کنید، یا باید قرارداد هوشمند خود را ایجاد کنید، سپس برای ضرب کردن هر NFT که قصد فروش آن را دارید، هزینه پرداخت کنید، و دست آخر هم ممکن است موفق به فروش هیچکدام از NFTهایتان نشوید. lazy minting دقیقاً برای حل همین مشکل آمده است.

اگر بتوانید NFTهای خود را به صورت رایگان فهرست کنید، چه؟ این همان کاری است که پلتفرم OpenSea موفق به انجام آن شد.

در نگاه اول ممکن است کمی عجیب به نظر برسد. چگونه ممکن است یک فروشنده NFT خود را به صورت رایگان ضرب کند؟

پاسخ این سوال واضح و جالب است: خریدار هزینه ضرب NFT را پرداخت می‌کند. این فرآیند «lazy minting» نامیده می‌شود.

اما اکنون سوالاتی در مورد نحوه عملکرد این پروسه بوجود می‌آید. اگر چیزی روی بلاک چین نوشته نشده باشد، چگونه می‌توان مطمئن شد که فروشنده قصد فروش یک NFT خاص را داشته است؟ می‌توان گفت که راه حل این مشکل، امضای یک «رضایت‌نامه» است که نشان دهد فروشنده مجوز ضرب NFT را در لحظه‌ای که خریدار روی «خرید» کلیک می‌کند، صادر کرده است. اما این راه حل غیرعملی است چراکه فروشنده باید در انتظار یک درخواست تأیید از طرف والت، به تلفن خود خیره بماند. اما OpenSea به نوعی این مشکل را حل کرده است.

اطلاعات آنلاین کمی در مورد چگونگی حل این مشکل وجود دارد، اما ویدیویی که OpenZeppelin منتشر کرده موضوع را روشن می‌کند. OpenZeppelin شرکتی است که قراردادهای هوشمند خود را به رایگان در اختیار عموم علاقه‌مندان قرار می‌دهد. در زمان انتشار ویدیو OpenZeppelin به تازگی یک بررسی‌کننده امضا (signiture checker) بر اساس استاندارد EIP-712 ارائه کرده‌ بود که بر اساس پارامترهای مختلف، قابلیت هش کردن امضا در قرارداد هوشمند را فراهم می‌کند.

این بررسی‌کننده امضا، برای هر ترکیبی از ورودی‌ها، یک رشته مختص به آن، به نام «امضا» برمی‌گرداند. این امضا به عنوان یک تابع فقط خواندنی (read-only) (و در نتیجه بدون نیاز به پرداخت گس) اجرا می‌شود و می‌تواند برای بررسی اینکه آیا فروشنده اجازه فروش NFT خود را داده است یا خیر، مورد استفاده قرار گیرد. برای هر کلید خصوصی (private key)، شناسه توکن (token id) و قیمت، دقیقاً یک هش وجود دارد که این تراکنش را مجاز می‌کند. خریدار هم تا زمانی که این امضا موجود باشد، موجودی لازم برای خرید را داشته باشد و NFT دلخواهش لیست شده باشد، می‌تواند آن را بخرید و نیازی نیست که فروشنده کار دیگری انجام دهد.

خلاصه فرآیند lazy minting 

1)فروشنده پس از خلق اثر هنری، برای ایجاد قرارداد هوشمند شخصی خود یا امضای قراردادِ مادرِ یک پلتفرم، گس فی پرداخت می‌کند و به قرارداد اجازه می‌‌دهد که از طرف او NFT را ضرب کند و بفروشد.

2)فروشنده بر اساس کلید خصوصی والت خود، شناسه توکن NFT و قیمت دلخواهش، یک «امضا» ایجاد می‌کند (که نیازی به پرداخت گس ندارد).

3)خریدار، امضای دیجیتال خود را ارسال می‌کند و قیمت NFT و نیز هزینه‌های ضرب کردن و انتقال آن را پرداخت می‌کند. در این مرحله NFT از یک آیتم در یک پایگاه داده، تبدیل به یک عنصر ملموس در بلاکچین می‌شود.