معرفی صندوق شاخصی کریپتو

حدود ۳۰ سال است که از زمان توسعه شبکه جهانی یا وب می‌گذرد و در این مدت، تعدادی از شرکت‌ها با استفاده از سیستم‌های بسته‌ای که اجازه نوآوری به توسعه‌دهنده‌های مستقل را نمی‌دهند، درآمدهای کاربران را کنترل می‌کنند. استارت‌آپ‌های جدیدی که شکل می‌گیرند، سعی دارند افزایش انگیزه کاربران، مفهوم جدیدی از مالکیت را ارائه دهند. با این حال، درصد بسیار بالایی از کاربران اینترنتی، هیچ مالکیتی در خدماتی که ارائه می‌دهند و سرویس‌هایی که با آن‌ها همکاری می‌کنند، ندارند.

این تغییرات جدید به‌وسیله مفهومی به نام اقتصاد مالکیتی (Ownership Economy) یا نسل سوم وب آغاز شده است که کاربران یک محصول یا سرویس را به مالکان آن تبدیل می‌کند. اقتصاد مالکیتی با ظهور بیت کوین و اتریوم شروع شد. هردوی این شبکه‌ها به کاربرانی که امنیت شبکه را تامین می‌کنند، پاداش می‌دهند. اکنون نیز این مفهوم در تمام حوزه‌ها گسترش یافته و به نرم‌افزارها، زیرساخت‌ها، بازارهای مالی جدید دیفای، محصولات و شبکه‌های اجتماعی مختلف نفوذ کرده است.

اینترنت جدیدی که کاربران مالک آن هستند

همانطور که اشاره کردیم، تولیدکنندگان محتوا مالک اصلی محتوای خود نیستند، توسعه‌دهندگان کنترل کدهای خود را در اختیار ندارند و کاربران هیچ نقشی در قوانین و تصمیمات پلتفرم‌هایی که در آن فعالیت می‌کنند، ندارند. اما این سیستم سنتی دیگر کارآمد نیست و زمان تغییرات جدید فرا رسیده است.

آخرین نسل نرم‌افزارهای موجود بر پایه تولید محتوا توسط کاربران ساخته شده است. اما نسل آینده نرم‌افزارها بر اساس مالکیت کاربری خواهد بود و مالکیت دیجیتال، تجربه‌های جدیدی را برای کاربران به ارمغان خواهد آورد. اقتصاد مالکیتی ابزار جدیدی است که بنیان‌گذاران پروژه‌ها می‌توانند برای ایجاد انگیزه در بازار و ساخت شبکه‌های جدید از آن استفاده کنند. علاوه بر آن، اقتصاد مالکیتی می‌تواند از طریق توزیع گسترده دارایی‌های ثروت‌ساز، یک تغییر اجتماعی مثبت ایجاد کند.

دو سال پیش جسی والدن (Jesse Walden) ایده اولیه اینترنت با مالکیت کاربر را منتشر کرد و در طول این دو سال، این طرح بسیار گسترده‌تر شده و تغییرات بزرگی در آن اعمال شده است. در حال حاضر، بیش از ۱۵۰۰۰ پروژه در حوزه اقتصاد مالکیتی وجود دارد که از جمله آن‌ها می‌توان به بازارهای مالی، شبکه‌های اجتماعی، کلوب‌های سرمایه‌گذاری و دارایی‌های دیجیتالی اشاره کرد، که کاربران مالک و صاحب آن‌ها هستند. در حال حاضر اقتصاد مالکیتی تنها بخش کوچکی از پلتفرم‌های اینترنتی را شامل می‌شود، اما این فناوری به‌سرعت در حال رشد است. اتریوم یکی از شبکه‌های بزرگی است که از اقتصاد مالکیتی پشتیبانی می‌کند و در سال ۲۰۲۱ میانگین حساب‌های ماهانه آن ۴۶ درصد رشد کرد.

مفهوم اقتصاد مالکیتی

بیایید این مفهوم در حال رشد را با طرح چند سوال پایه، بررسی کنیم: اقتصاد مالکیتی چیست؟

گستردگی آن تا چه حد است و هدف نهایی آن چیست؟ عوامل تعیین‌کننده وضعیت فعلی و آینده آن کدامند؟ برای پاسخ به تمام این سوالات، باید داد‌ه‌ها و تحقیقاتی را که کارایی اقتصاد مالکیتی را در شرایط واقعی نشان می‌دهند، بررسی کنیم.

در بیان ساده، اقتصاد مالکیتی یا Ownership Economy محصولات و سرویس‌های تشکیل‌هنده  وب ۳ و نسل آینده اینترنت است که کاربران را به “مالک” تبدیل می‌کند.

البته درک کامل این مفهوم، چندان ساده نیست؛ چون مفهوم مالکیت بر اساس عوامل مختلفی مانند تلاش کاربر، مسئولیت‌پذیری و میزان مشارکت تغییر می‌کند. ممکن است یک کاربر تنها مالک یک دارایی دیجیتال مانند توکن بی‌همتا (NFT) باشد و کاربر دیگری به‌وسیله یک توکن حاکمیتی در عملیات یک شبکه مشارکت کند. مالکیت می‌تواند به‌صورت مشارکت غیرفعال (مانند هولد کردن) یا فعال باشد.

توجه کنید که ما در این مقاله، مفهوم اقتصاد مالکیتی را در فضای ارزهای دیجیتال و توکن‌ها بررسی می‌کنیم. ارزهای دیجیتال فضای غنی‌تر و آزادتری دارند. می‌توان توکن‌ها را به‌صورت برنامه‌ریزی‌شده و به‌گونه‌ای توزیع کرد که به‌ازای خریداران آن، به کاربران و مشارکت‌کنندگان پاداش داده شود. نگهداری از ارزهای دیجیتال آسان است و می‌توان آن‌ها را همانند انتقال اطلاعات، به‌سرعت به هر کسی در هر نقطه از دنیا انتقال داد.